KI houdt in de gaten dat arts niets in buik vergeet: Zwickause uitvinding tegen nare operatieve complicaties

Zwickau - Het klinkt als een nachtmerrie, en toch gebeurt het in Duitsland elk jaar ongeveer duizend keer: na een operatie blijft er materiaal achter in het lichaam van de patiënt: wattenschijfjes, doeken, ja zelfs instrumenten. Nu slaat de wetenschap in Zwickau terug - met kunstmatige intelligentie!

Amelie Pester (24) en Florian Rudek (37) testen aan de WHZ de digitale tellingcontrole voor de OK - de AI herkent medische instrumenten automatisch met een camera en toont mogelijke fouten.
Amelie Pester (24) en Florian Rudek (37) testen aan de WHZ de digitale tellingcontrole voor de OK - de AI herkent medische instrumenten automatisch met een camera en toont mogelijke fouten.  © Sven Gleisberg

Aan de West-Saksische Hogeschool Zwickau (WHZ) loopt op dit moment een project dat de processen in de operatiekamer mogelijk kan revolutioneren.

"We ontwikkelen hier een digitaal assistentiesysteem dat het overzicht behoudt", legt Uwe Seidel (62) van de Hamburger operatieuitrustingsfabrikant MEDIK Hospital Design uit.

Samen met een WHZ-team werkt het bedrijf aan een systeem dat met behulp van camera's en kunstmatige intelligentie telt wat anders in stresssituaties verloren kan gaan. Want hoewel het al lang verplicht is om elk onderdeel in de operatiekamer hardop en tweemaal te tellen, komen er nog steeds fouten voor.

"Vooral bij lange ingrepen met wisselende teams wordt het snel onoverzichtelijk", legt Seidel uit. Het gevolg: materiaal blijft achter, patiënten moeten opnieuw geopereerd worden.

WHZ-wetenschapper Amelie Pester: "De AI moet in real-time aangeven wat ontbreekt"

Zo moeten medische instrumenten worden weergegeven met behulp van KI-beeldherkenning.
Zo moeten medische instrumenten worden weergegeven met behulp van KI-beeldherkenning.  © Sven Gleisberg
In de operatiekamer kan het hectisch worden. Een AI-telcontrole zou een grote hulp zijn voor de artsen-teams.
In de operatiekamer kan het hectisch worden. Een AI-telcontrole zou een grote hulp zijn voor de artsen-teams.  © picture alliance/dpa/RHÖN-KLINIKUM AG

Het project wil dit precies voorkomen. Een slimme camera boven de operatietafel herkent alles wat er ligt - van de schaar tot het buikdoek. "De AI moet in real-time aangeven of er iets ontbreekt", legt Amelie Pester (24), onderzoeker aan de WHZ, uit. "Als er iets niet klopt, geeft het systeem een alarm."

De AI wordt gevoed met duizenden foto's van operatiematerialen in verschillende posities en lichtomstandigheden.

"We leren de AI wat een wattenstaafje is - zelfs als het volgezogen is en nauwelijks nog te herkennen is", zegt Florian Rudek (37) van het WHZ-team, die ook meewerkt aan het 1,5 miljoen euro-project.

Het Heinrich-Braun-Klinikum in Zwickau wil het onderzoeksteam binnenkort reële omgevingen ter beschikking stellen. Ook het universiteitsziekenhuis in Zurich heeft al interesse getoond in de resultaten.