Berlijn - Oud-officier van justitie, acteur, filmrecensent en een coole sok: Dietrich Kuhlbrodt (92) blikt terug op een kleurrijk en avontuurlijk leven, gekenmerkt door tegenstellingen. TAG24 ontmoette de diva en het complexe kunstwerk.

Voor een filmvertoning, gesprek en boekpresentatie reisde Kuhlbrodt, inmiddels gepensioneerd, vanuit Hamburg naar Berlijn .

In de bioscoop Krokodil vertoonde regisseur Arne Körner (39) zijn portretfilm over de ondernemende en niet-conformistische jurist.

Gedurende vijf jaar volgde hij de meesterverteller met een glimlach op zijn gezicht en belichtte alle facetten: de titel "Nonkonform" past daarbij als een handschoen.

Kuhlbrodt is geen onbekende in het culturele leven, als je dat opvat als een breed veld van kunstproductie. Als publicist is hij een instituut, hij schrijft sinds 1957 filmrecensies, maar hij is ook een zelfverklaard acteur.

Toen hij Christoph Schlingensiefs (1960-2010) eerste film "Tunguska - De dozen zijn gearriveerd" (1984) recenseerde, ging de telefoon bij Kuhlbrodt over.

Schlingensief wilde dat hij in zijn tweede film "Menu Total" (1985) meespeelde naast de toen nog onbekende Helge Schneider (69) - en zo gebeurde het ook.

De gepromoveerde jurist speelde daarin een nazi-officier in uniform. Er waren boe-geroep bij de première. In 1989 stond hij vervolgens voor de camera als Reichspropagandaminister Joseph Goebbels (1897-1945). Weer voor Schlingensief.

Van de jaren zestig tot in de jaren tachtig volgde hij in zijn beroepsleven - ondanks stenen die van boven op zijn pad werden gelegd - nazi-handlangers die in het suffe, burgerlijke West-Duitsland weer ongestraft als ambtenaar werden ingezet, en ontdekte daarbij moorden door euthanasie.

Kuhlbrodt, inmiddels 92 jaar oud, vader van een gezin, beleefde als scholier in 1943 de bombardementen op zijn geboortestad Hamburg, was lid van de Hitlerjugend, verborg een jaar lang de Ghanees Johnny in zijn kelder om te voorkomen dat hij zou worden gedeporteerd, demonstreerde in 1968 openlijk ondanks het verbod en is drager van een antifascistische onderscheiding.

De confrontatie met het nazi-verleden was altijd onderdeel van zijn leven, of het nu op artistieke wijze was of als jurist.

Bij al deze activiteiten stond de door de wet gegarandeerde vrijheid van meningsuiting voor hem altijd hoog in het vaandel, en hij vond dat het de moeite waard was om daarvoor te strijden.

De breuk met de burgerlijke orde neemt soms groteske vormen aan, zoals wanneer de Hamburger met zijn opvallende neus in Schlingensiefs horror-komedie "Das deutsche Kettensägenmassaker" (1990) Oost-Duitse mensen verwerkt tot worst of wanneer hij zich bij het performance-collectief HGich.T in de rol van de rattige "Opa 16" hulligt. Maar het is enorm leuk!

In de bioscoop Krokodil was Kuhlbrodt die dag niet meer zo goed ter been, maar hij bleef koket en zijn geest was nog springlevend. Afbakening, provocatie, afleiding: al deze elementen komen samen in de titel van de film "Nonkonform", maar hoe belangrijk was dat voor hem?

"We zaten niet in commissies. Alles ontwikkelde zich op een natuurlijke manier", zei hij met een blik op de opnames. Toen hem werd gevraagd of hij bang was toen hij nazi's achternazat, antwoordde Kuhlbrodt: "Ik ben door deze ervaring politiek geworden."

De uitgebreide heruitgave van het autobiografische "Kuhlbrodt-boek" is op 15 juli verschenen. De film "Nonkonform" is gratis te bekijken in de ZDF-Mediathek .